W zestawieniu znajduje się jedynie dziesięć książek, choć pozycji godnych uwagi jest z pewnością znacznie więcej. Wziąłem jednak pod uwagę jedynie te, które mam pod ręką, czyli w moim prywatnym księgozbiorze. To oznacza, że proces selekcji dokonał się już znacznie wcześniej. Tym samym mniej interesujące publikacje nie zagościły w moich czytelniczych progach. Lista jest więc mocno subiektywna, jednak liczę po cichu na to, że zainspiruje kogoś z Was do sięgnięcia po jedną z tych książek. Bo wierzcie mi, nie ma tu słabych tekstów.
Czy jest tam kto?
Frank Drake, Dava Sobel, Prószyński, 1995
Klasyczna pozycja popularnonaukowa z 1992 roku (polskie wydanie z 1995 r.). Książka opisuje założenia związane z poszukiwaniem cywilizacji pozaziemskich i początki programu SETI. Zamieszczam ją tu głównie dlatego, by pokazać, że tak leciwa publikacja – minęło już w końcu 29 lat od pierwszej publikacji – jest nadal aktualna, a od tamtego czasu niewiele się zmieniło. Z braku niepodważalnych dowodów, nadal uważamy się za jedynych mieszkańców Wszechświata. Jedni uważają to za całkiem możliwe, a inni za absolutną niedorzeczność.
Wyobrażone życie
James Trefil, Michael Summers, Copernicus Center Press, 2020
W przeciwieństwie do poprzedniej pozycji, tutaj mamy współczesne spojrzenie na ten sam temat, czyli poszukiwanie życia pozaziemskiego. Jednak tutaj po pierwsze znajdziemy bardzo przystępnie uszeregowane kategorie poszukiwań, a po drugie autorów interesuje wszystko, co można by nazwać życiem pozaziemskim. Dlatego życie inteligentne jest tu tylko jednym z obszarów zainteresowania. Jak dla mnie, najlepsza książka w tym temacie.
Podziemne życie
Tullis Onstott, Prószyński, 2018
Podtytuł brzmi – W poszukiwaniu ukrytej biosfery Ziemi, Marsa i innych planet – i stanowi świetne streszczenie całej książki. Główny nacisk kładziony jest tu na Ziemię i próby wyjaśnienia, jak życie powstało na naszej planecie. Trzeba jednak przyznać autorom, że nie ma lepszego sposobu na znalezienie metod wyszukiwania życia w innych zakamarkach Wszechświata niźli uprzednie zrozumienie tego, co wydarzyło się parę miliardów lat temu na naszej rodzimej planecie. Plusem książki jest wartka narracja, skupiająca się głównie na peregrynacjach autora związanych z poszukiwaniem śladów życia w głęboko ukrytych warstwach skorupy ziemskiej.
Uniwersytet dziecięcy wyjaśnia tajemnice Kosmosu
Ulrich Janssen, Klaus Werner, Wyd. Dwie Siostry, 2009
Idealna książka do czytania starszym dzieciom. Aby zachęcić Was do lektury, i przybliżyć styl książki, cytuję fragment z rozdziału “Dlaczego Wszechświat jest tak niewyobrażalnie wielki?”: “Wszechświat jest wielki. Ale nie jak stadion sportowy czy katedra. Jest ogromny na swój specyficzny sposób. Większy niż wszystko, co znamy, włącznie z morzami. Wiemy o nim niewiele, ale to, co wiemy, jest tak nieprawdopodobne, że przerasta naszą wyobraźnię.” Krótko mówiąc, doskonale napisane i doskonale się to czyta, nawet z perspektywy dorosłego.
Krótka historia prawie wszystkiego
Bill Bryson, Wyd. Zysk, 2016
Najlepsza książka najlepszego autora książek non-fiction. Lekkie pióro, swada, charakterystyczna fraza, a każda mimi opowieść o chemii, fizyce czy poszczególnych odkryciach naukowych wciąga i zachwyca niepowtarzalnym urokiem. Gdyby książki non-fiction miały się znaleźć na liście lektur obowiązkowych w szkole średniej, to ta powinna znaleźć się na pierwszym miejscu. I co więcej, gwarantuję Wam, że byłaby czytana z zaciekawieniem przez każdego ucznia, przy okazji rozbudzając zainteresowanie do takich, z definicji nielubianych przedmiotów, jak właśnie fizyka, chemia czy biologia.
Jakoś wkrótce
Kelly i Zach Weinersmithowie, Wyd. Insignis, 2020
Inspirująca podróż w przyszłość w kontekście zastosowania nowych technologii do rozwiązywania nietypowych problemów. Jednym z nich jest technologia eksploracji asteroid, co już sprawa, że książka będzie mile widziana jako prezent przez każdego miłośnika futurologii i literatury popularnonaukowej. Innym ciekawym rozdziałem jest ten objaśniający, jak można obniżyć koszty dostępu do przestrzeni kosmicznej.
Nie mamy pojęcia. Przewodnik po wszechświecie
Jorge Cham, Daniel Whiteson, Wyd. Insignis, 2017
Jeśli podczas jednej, długiej lektury chcielibyście poczytać o ciemnej materii i energii, o teorii wszystkiego, o tym, dlaczego składamy się z materii, a nie z antymaterii, lub o tym, czy można poruszać się szybciej niż światło, to jest to książka dla Was. Świetne napisana, przystępnym językiem, a dodatkowym plusem jest miłe dla oka i w dotyku wydanie.
Przekrój przez Wszechświat
Łukasz Lamża, Copernicus Center Press, 2016
Jeden z najlepszych i najciekawszych popularyzatorów nauki w Polsce, Łukasz Lamża, znany choćby z cyklu Czytamy naturę na kanale YouTube, zaprasza na nietypową podróż po Wszechświecie – od galaktyk po cząstki elementarne, z krótkim przystankiem na oku mrówki – jak obwieszcza dosadny podtytuł. Fascynująca lektura.
Zapytaj astronautę
Tim Peake, Wyd. Kobiece, 2018
Prawdopodobnie to jedyna książka, która tak szczegółowo opisuje kwestie związane z pobytem astronauty w przestrzeni kosmicznej. Autorem jest były astronauta, który na pokładzie Stacji Kosmicznej spędził w sumie 186 dni. Publikację można czytać na wyrywki, bo skonstruowana jest na zasadzie krótkich pytań i odpowiedzi, a sama narracja jest lekka, niekiedy żartobliwa.
Rakietowi milionerzy.
Ellon Musk, Jeff Bezos i i nowy wyścig kosmiczny
Tim Fernholtz, Wyd. Znak, 2019
Pozycja obowiązkowa dla każdego, kto pragnie zrozumieć fenomen Ellona Muska i należącej do niego firmy SpaceX. Znajdziemy tu bardzo szczegółowy opis relacji, potyczek i konfliktów na linii Musk, Bezos i NASA, oraz wiele pobocznych wątków, które nakreślają szeroką panoramę całej branży kosmicznej. Niestety, autor kończy narrację na roku 2017, a jak wiadomo, od tego czasu w branży kosmicznej miało miejsce wiele przełomowych wydarzeń, które być może doczekają się opisu w kontynuacji tej arcyciekawej książki.